ÖZET - Usability testing: a review of some methodological and technical aspects of the method

J.M Christian Bastien tarafından 2010 yılında yayınlanan makalede kuulanıcı testlerine ilişkin bazı çalışmalar incelenmiş ve teste katılacak kişi sayısı, test prosedürü, uzaktan (remote) kullanılabilirlik değerlendirmesi, kullanılabilirlik test araçları ve mobil uygulamaların değerlendirmesine ilişkin derlemelerde bulunulmuştur.

Yapılan bu inceleme çalışmasının çok kapsamlı olmadığı ve fikir oluşturması açısından faydalı olduğu makale içide vurgulanmıştır.

Katılımcı sayısıyla ilgili olarak 90'lı yıllarda kullanılabilirlik problemlerinin %80-85 oranında tespit edilebilmesi için 4 ya da 5 kullanıcının yeterli olacağı söylenirken Spool ve Schroeder tarafından 2001 yılında yapılan geniş kapsamlı bir araştırmada 5 kullanıcının yeterli olmayacağına dair sonuçlar elde etmiştir. Bu çalışamda ilk 5 kullanıcı ile kullanılabilirlik problemlerinin yalnızca %35'ine ulaşılabilmiştir.

Kullanıcı testleri için kaç katılımcının yeterli olacağı, araştırılması gereken bir alan olarak bahsedilmektedir.

Test prosedürü için iki farklı yaklaşımdan bahsedilmektedir. Genelde kullanıcı testleri tek kişi ile yapılamkta iken bir diğer yaklaşım kullanıcı testinin aynı anda iki kullanıcı ve tek bilgisayar ile birlikte yapılmasıdır. Bu yaklaşımda iki ayrı kullanıcı tek bilgisayarda kendilerine verilen görevi birlikte yaparlar. Bu iki yaklaşımın karşılaştırıldığı bir çalışma, görev tamamlama süreleri arasında anlamlı bir fark olmadığını ortaya koymuştur.. Aynı çalışmada bireysel değerlendirme ile daha fazla kullanılabilirlik probleminin tespit edildiği ancak birlikte yapılan değerlendirmelerde karşılaşılan problemlerle ilgili daha iyi bir anlama sağlandığı vurgulanmaktadır.

Uzaktan yapılan kullanılabilirlik değerlendirmeleri kullanıcı ve değerlendirme yapan kişinin aynı ortamda bulunma zorunluluğunu ortadan kaldırmaktadır. Uzaktan yapılan değerlendirmeler eşzamanlı yada eşzamansız olarak yürütülebilmektedir. Eşzamanlı kullanıcı testi için WebEx (www.webex.com), eşzamansız kullanıcı testi için WebQuilt ya da ErgoBroser gibi araçlar kullanılamktadır. Uzak kullanıcı testleri için  çok sayıda benzer araç bulmak mümkündür.

Kullanılabilirlik uzmanları için geliştirilmiş kullanıcı testi programları sürecin kaydedilmesi ve tutulan kayıtlar sayesinde sürecin değerlendirmesi aşamasından kullanılabilirlik uzmanının işini kolaylaştırmaktadır. Noldus (www.noldus.com) ve Morae (www.techsmith.com/morae.asp) gibi yazılımlar örnek olarak gösterilebilir.




KAYNAKÇA
Usability testing: a review of some methodological and technical aspects of the method 
International Journal of Medical Informatics, Volume 79, Issue 4, April 2010, Pages e18-e23
Bastien, J.M.C. 


Makaleyi indirmek için tıklayınız (PDF)